نزدیک به قله‌ی یک کوه در زیر آب در غرب خط الراس میانی اقیانوس اطلس، منظره‌ای ناهموار از برج‌های صخره‌ای از تاریکی سر برآورده است که دیوارها و ستون‌های کربناته آنها در نور وسیله نقلیه‌ای که از راه دور برای کاوش فرستاده شده، به رنگ آبی درآمده است.

ارتفاع این برج‌ها متغیر است و برخی از آنها تا ارتفاع ۶۰ متر نیز می‌رسند. پژوهشگران می‌گویند این یک «شهر گمشده» در اعماق اقیانوس است.

میدان گرمابی(هیدروترمال) شهر گمشده که در سال ۲۰۰۰ توسط دانشمندان کشف شد، در عمق بیش از ۷۰۰ متری زیر سطح آب قرار دارد و طولانی‌ترین محیط تهویه شناخته شده در اقیانوس است. تاکنون هرگز هیچ چیز دیگری مانند آن پیدا نشده است.

میدان گرمابی شهر گمشده که اغلب به آن «شهر گمشده» گفته می‌شود، منطقه‌ای از دریچه‌های گرمابی قلیایی دریایی است که در توده آتلانتیس در تقاطع بین خط الراس میانی آتلانتیک و گسل تبدیل آتلانتیس در اقیانوس اطلس واقع شده است. این محل میزبان سنگ‌های آذرین فعال و غیرفعالی است که مولکول‌های ساده زیادی مانند متان و هیدروژن تولید می‌کنند که برای حیات میکروبی ضروری هستند. به این ترتیب، از آن به عنوان یکی از مکان‌های اصلی برای بررسی منشاء حیات بر روی زمین و دیگر سیارات مشابه آن یاد می‌شود.

گوشته‌ی زمین در این قسمت رو به بالا می‌آید و برای حداقل ۱۲۰ هزار سال و شاید بیشتر با آب دریا واکنش نشان داده و هیدروژن، متان و سایر گازهای محلول را به اقیانوس پمپاژ کرده است.

در شکاف‌های دریچه‌های این میدان گرمابی، هیدروکربن‌ها جوامع میکروبی جدید را حتی بدون حضور اکسیژن تغذیه می‌کنند.

کوره‌هایی که گازهایی با دمای ۴۰ درجه سانتیگراد را به اقیانوس پرتاب می‌کنند، محل زندگی جمعیت فراوانی از حلزون‌ها و سخت‌پوستان هستند. حیوانات بزرگتر مانند خرچنگ، میگو، خارپشت دریایی و مارماهی در این منطقه نادر هستند، اما وجود دارند.

با وجود طبیعت خشن این محیط، به نظر می‌رسد که مملو از زندگی است و پژوهشگران فکر می‌کنند ارزش توجه و محافظت از جانب ما را دارد.

در حالی که میدان‌های گرمابی دیگری مانند این احتمالاً در جای دیگری از اقیانوس‌های جهان نیز وجود دارد، این تنها میدان این چنینی است که کاوشگرها تاکنون توانسته‌اند آن را کاوش کنند.

هیدروکربن‌های تولید شده توسط دریچه‌های شهر گمشده از دی اکسید کربن اتمسفر یا نور خورشید تشکیل نشده‌اند، بلکه از واکنش‌های شیمیایی در اعماق بستر دریا به وجود آمده‌اند.

از آنجایی که هیدروکربن‌ها بلوک‌های سازنده حیات هستند، این احتمال را مطرح می‌کند که حیات روی زمین از زیستگاهی مانند این سرچشمه گرفته باشد.

یک میکروبیولوژیست به نام ویلیام برازلتون در سال ۲۰۱۸ با اشاره به قمرهای زحل و مشتری گفت: این نمونه‌ای از نوعی اکوسیستم است که می‌تواند در انسلادوس یا اروپا (قمرهای مشتری) در همین لحظه فعال باشد و شاید در مریخ در گذشته فعال وجود داشته است.

برخلاف دریچه‌های آتشفشانی زیر آب که دودکش‌های سیاه نامیده می‌شوند و به عنوان اولین زیستگاه احتمالی نیز نام‌گذاری شده‌اند، اکوسیستم شهر گمشده به گرمای ماگما وابسته نیست.

دودکش‌های سیاه عمدتا مواد معدنی غنی از آهن و گوگرد تولید می‌کنند، در حالی که دودکش‌های شهر گمشده تا ۱۰۰ برابر بیشتر هیدروژن و متان تولید می‌کنند.

برج‌های کلسیتی شهر گمشده نیز بسیار بسیار بزرگتر از دودکش‌های سیاه هستند که نشان می‌دهد آنها برای مدت طولانی‌تری فعال بوده‌اند.

بلندترین آنها به نام خدای دریا در داستان‌های اساطیری یونان باستان، پوزایدون نام گرفته است و بیش از ۶۰ متر ارتفاع دارد.

متأسفانه، دانشمندان تنها کسانی نیستند که اجازه فعالیت در این منطقه به آنها داده شده است. در سال ۲۰۱۸ اعلام شد که لهستان حق استخراج از اعماق دریای اطراف شهر گمشده را به دست آورده است. در حالی که هیچ منبع گرانبهایی برای لایروبی در خود این میدان گرمابی وجود ندارد، تخریب محیط اطراف آن می‌تواند عواقب ناخواسته‌ای داشته باشد.

دانشمندان هشدار می‌دهند که هر توده یا تخلیه‌ای که به واسطه این کار ایجاد شود، می‌تواند به راحتی این زیستگاه قابل توجه را نابود کند.

بنابراین برخی از کارشناسان خواستار ثبت شهر گمشده در فهرست میراث جهانی هستند تا قبل از اینکه دیر شود از شگفتی‌های طبیعی آن محافظت کنند. چرا که شهر گمشده برای ده‌ها هزار سال به عنوان شاهدی بر نیروی پایدار حیات و زندگی روی زمین بوده است. (به نقل از ایسنا)

در هفدهمین کنفرانس بین‌المللی ماشین‌های سیالاتی در کشور چین، جایزه برترین پژوهشگران قاره آسیا در سال ۲۰۲۳ برای نخستین بار به دکتر مهرداد رئیسی دهکردی، پژوهشگر ایرانی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران تعلق گرفت.

این جایزه هر دو سال یکبار به برترین پژوهشگران قاره آسیا در زمینه توربوماشین‌ها به‌علت سهم قابل توجه آن‌ها در پیشرفت حوزه تخصصی توربوماشین‌ها توسط کمیته ماشین‌های سیالاتی آسیا (AFMC) اعطا می‌شود.

صلاحیت نامزد از طریق ارزیابی موفقیت‌های مربوطه در همکاری‌های تحقیقاتی، قراردادهای پژوهشی و انتشارات احراز می‌شود. در ادوار گذشته این جایزه به پژوهشگران برجسته‌ای از کشورهای کره جنوبی، چین و ژاپن اعطا شده است. (به نقل از ایسنا)

دکتر علی شمسی‌پور سخنگوی وزارت علوم در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس، با اشاره به استعفای رئیس پردیس کیش دانشگاه شریف اعلام کرد: بررسی برای روشن شدن همه ابعاد موضوع و برخورد قانونی با همه متخلفان ادامه دارد.

در پی اتفاقات رخ داده در مراسم جشن فارغ التحصیلی دانشجوان پردیس کیش دانشگاه صنعتی شریف، «دکتر علی سلک غفاری» رئیس پردیس کیش این دانشگاه صبح امروز با ارسال نامه‌ای خطاب به دکتر جلیلی رئیس دانشگاه و رئیس هیئت امناء پردیس کیش از سمت خود کناره گیری کرد.

در متن استعفای وی آمده است: "ضمن اظهار تأسف از عدم رعایت مقررات و شئونات دانشگاهی برخی از دانش‌آموختگان این پردیس ... ضمن عدم تأیید این رفتار خارج از عرف، به‌منظور صیانت از ارزش‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی و حفظ شأن دانشگاه صنعتی شریف، ادامه مسئولیت به‌عنوان رئیس پردیس بین‌الملل شریف کیش را به صلاح نمی‌دانم و بدینوسیله استعفای خود را به آن مقام محترم و هیئت امنای محترم پردیس بین‌الملل شریف کیش تقدیم می‌دارم".

در ادامه دکتر رسول جلیلی رئیس دانشگاه صنعتی شریف ضمن قبول استعفای پردیس این دانشگاه، دکتر رضا یوسفی را به عنوان «سرپرست پردیس بین‌الملل شریف کیش» منصوب کرد.

در متن حکم دکتر یوسفی آمده است:

احتراماً، با عنایت به تعهد و تجارب جنابعالی، به موجب این حکم، از تاریخ ۱۴۰۲/۰۸/۲۶ به‌عنوان سرپرست پردیس بین‌الملل شریف کیش منصوب می‌شوید. رجاء واثق دارد که با توکل به خداوند سبحان و برنامه‌ریزی مناسب، تعالی علمی و فرهنگی آن پردیس را شاهد باشیم".(به نقل از ایسنا)

انتشار ویدیویی کوتاه از جشن فارغ التحصیلی تعدادی از فارغ التحصیلان پردیس کیش دانشگاه صنعتی شریف در فضای مجازی و عدم رعایت قوانین و مقررات دانشگاه از سوی این فارغ التحصیلان واکنش‌های مختلفی را در پی داشت.

در اولین واکنش، دکتر علی شمسی پور سخنگوی وزارت علوم شب گذشته در صفحه ایکس خود نوشت: پیرو اتفاقات ناهنجاری که در مراسم فارغ‌التحصیلی دانشجویان پردیس کیش دانشگاه صنعتی شریف افتاده است، وزیر علوم دستور پیگیری و بررسی و اعلام نتیجه ظرف ۴۸ ساعت صادر کرد. 

وی تاکید کرد: با متخلفین در هر سطحی برخورد قانونی و جدی انجام خواهد شد.

ماجرا به اینجا ختم نشد و صبح امروز روابط عمومی دانشگاه صنعتی شریف، با صدور اطلاعیه‌ای در خصوص حواشی به‌وجود آمده در مراسم دانش‌آموختگی پردیس بین‌الملل کیش این دانشگاه توضیحاتی ارائه کرد.

در متن اطلاعیه روابط عمومی دانشگاه صنعتی شریف آمده است: «مراسم دانش‌آموختگی ۸۱ نفر از دانشجویان پردیس بین‌الملل دانشگاه صنعتی شریف در جزیره کیش، روز پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، برگزار شد. متأسفانه، در بخش پایانی مراسم، هنگام اهدای جوایز و گرفتن عکس دسته‌جمعی، مواردی از عدم رعایت شئونات و قوانین مشاهده شد که در شأن خانواده بزرگ دانشگاه صنعتی شریف نبود و منجر به امتناع رئیس و معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه از مشارکت در اهدای بخشی از جوایز و ترک سالن همایش از سوی رئیس دانشگاه شد. دانشگاه صنعتی شریف، ضمن محکوم‌کردن ناهنجاری اتفاق‌ افتاده در آن مراسم و عذرخواهی از خانواده معظم شهدا و ایثارگران و همه دلسوزان جمهوری اسلامی ایران، اهتمام مسئولین دانشگاه به برخورد جدی با مسببین این رخداد و افرادی که در این زمینه قصور یا تقصیری داشته‌اند را در اسرع وقت اعلام می‌نماید.»

در ادامه این واکنش ها «دکتر علی سلک غفاری» رئیس پردیس کیش دانشگاه صنعتی شریف، با ارسال نامه‌ای خطاب به دکتر جلیلی رئیس دانشگاه و رئیس هیئت امناء پردیس کیش از سمت خود کناره گیری کرد.

در متن استعفای وی آمده است: "ضمن اظهار تأسف از عدم رعایت مقررات و شئونات دانشگاهی برخی از دانش‌آموختگان این پردیس ... ضمن عدم تأیید این رفتار خارج از عرف، به‌منظور صیانت از ارزش‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی و حفظ شأن دانشگاه صنعتی شریف، ادامه مسئولیت به‌عنوان رئیس پردیس بین‌الملل شریف کیش را به صلاح نمی‌دانم و بدینوسیله استعفای خود را به آن مقام محترم و هیئت امنای محترم پردیس بین‌الملل شریف کیش تقدیم می‌دارم" (به نقل از ایسنا)

هنگامی که یک وضعیت اضطراری رخ می‌دهد، ایجاد ارتباطات از راه دور در منطقه مانع اصلی امدادگران است. اکنون پژوهشگران دانشگاه اوبرتا دی کاتالونیا(UOC) در اسپانیا راه حلی ساده با استفاده از چاپ سه‌بعدی ابداع کرده‌اند که می‌تواند در کمتر از ۹۰ دقیقه ارتباطات راه دور را ممکن کند.

اینترنت پهن‌باند این روزها به قدری فراگیر شده است که تا زمانی که در دسترس نباشد، به اهمیت آن پی نمی‌بریم. این روزها از کار گرفته تا سرگرمی یا برقراری ارتباط با خانواده و دوستان، همگی بر پایه اینترنت پرسرعت هستند که از طریق کابل یا بی‌سیم ارائه می‌شود.

اتصال بدون اختلال زمانی که یک وضعیت اضطراری روی می‌دهد، بسیار مهم است. در دوره اخیر، فوران‌های آتشفشانی در تونگا و تهاجم روسیه به اوکراین، اتصال مردم محلی به اینترنت را با مشکل مواجه کرد تا اینکه شبکه ماهواره‌های اینترنتی استارلینک(Starlink) متعلق به ایلان ماسک وارد عمل شد و اتصال را فراهم کرد.

یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی کارلوس مونزو سانچز از دانشکده علوم کامپیوتر، چند رسانه‌ای و ارتباطات از راه دور دانشگاه اوبرتا دی کاتالونیا نشان داده‌اند که چگونه می‌توان یک نانوماهواره را تنها در ۹۰ دقیقه با فناوری چاپ سه‌بعدی چاپ کرد و با استفاده از یک بالون هوای داغ برای برقراری ارتباط در منطقه آسیب‌دیده مستقر کرد.

این سامانه چطور کار می‌کند؟

راه‌اندازی این سامانه نسبتا ساده است و از سه جزء تشکیل شده است که دو جزء آن روی زمین باقی می‌مانند. این ایستگاه‌های مخابراتی و پایه آزمایشی آن باید در محل نیازمند ارتباط اضطراری مستقر شوند.

سپس می‌توان از یک چاپگر سه‌بعدی برای ساخت یک نانوماهواره که به نام CubeSat یا تاسواره نیز شناخته می‌شود، استفاده کرد و سپس با استفاده از یک بالون هوای داغ در منطقه آن را در هوا مستقر کرد.

این تاسواره دو ایستگاه زمینی را به هم متصل می‌کند و به عنوان یک تکرار کننده(رله) عمل می‌کند و به کاربران زمینی اجازه می‌دهد ارتباط برقرار کنند.

همه اجزای این سیستم از فناوری رادیویی برد بلند(LoRa) استفاده می‌کنند که می‌تواند خدمات را در یک منطقه وسیع ارائه دهد.

این تاسواره همچنین می‌تواند به سلول‌های فتوولتائیک تجهیز شود تا به طور مستقل برای مدت طولانی کار کند. این راه حل بسیار مقیاس‌پذیر است و تاسواره‌های بیشتری را می‌توان به مکان اضافه کرد تا گزینه‌های ارتباطی را در سناریوهایی که به شدت آسیب دیده یا غیرفعال شده‌اند، بهبود بخشد.

چرا تاسواره؟

پژوهشگران تاسواره‌ها را به دلیل اندازه کوچک و سهولت در استقرار و بازیابی آنها انتخاب کردند. مسیر پرتاب تاسواره با استفاده از بالون هوای گرم را می‌توان با استفاده از شبیه‌سازی‌های کامپیوتری با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی منطقه ترسیم کرد.

علاوه بر این، تاسواره‌ها می‌توانند GPS را برای کمک به مکان‌یابی و بازیابی آنها پس از ازسرگیری سیستم‌های ارتباطی معمولی حمل کنند.

مونزو می‌گوید: راه حل ما برای ارائه خدمات سریع در سناریوهای پیچیده طراحی شده است و به همین دلیل ما سهولت استقرار آن را بر استفاده از آن به عنوان راه حل مخابراتی در شرایط عادی، جایی‌که زیرساخت‌های دیگر مناسب‌تر هستند، اولویت داده‌ایم.

این تیم اکنون به دنبال کاهش بیشتر زمان‌های استقرار و افزایش تعداد موقعیت‌هایی است که می‌توان از این رویکرد استفاده کرد. چیزی که مطمئناً به کاهش وابستگی به ثروتمندترین فرد جهان(ایلان ماسک) و شبکه استارلینک کمک خواهد کرد.

یافته‌های این پژوهش در مجله Aerospace منتشر شده است. (به نقل از ایسنا)